Σε τι βοηθάει η γυμναστική του μυαλού;

Τις τελευταίες δεκαετίες οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει την αξία των μη φαρμακευτικών θεραπειών που στόχο έχουν τη διατήρηση της αυτονομίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων ανθρώπων.

Το ενδιαφέρον για την εφαρμογή προγραμμάτων νοητικής ενδυνάμωσης σε ηλικιωμένους είναι αποτέλεσμα μελετών που υποστηρίζουν ότι η συμμετοχή σε δραστηριότητες έχει θετική επίδραση στις νοητικές λειτουργίες, όπως είναι η μνήμη, η κρίση, ο λόγος, η προσοχή, η αφαιρετική σκέψη, και μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης νοητικής έκπτωσης και άνοιας στη μετέπειτα ζωή.
Ανάμεσα στις αλλαγές που παρατηρούνται στην τρίτη ηλικία είναι η μείωση της ταχύτητας επεξεργασίας των πληροφοριών και η μείωση του όγκου των πληροφοριών που μπορούν να συγκρατήσουν. Ερευνες έχουν δείξει ότι η συμμετοχή υγιών ηλικιωμένων σε προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης είχε αποτέλεσμα βελτίωση των νοητικών λειτουργιών, που διατηρήθηκε και μετά από 2 έως και 5 χρόνια. Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν οξεία νοητική έκπτωση λόγω οξείας βλάβης στον εγκέφαλο. Δύο κοινοί λόγοι τέτοιας έκπτωσης είναι οι κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και το αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι νοητικές παρεμβάσεις έχει αποδειχτεί ότι είναι αποτελεσματικές τόσο στη βελτίωση της μνήμης όσο και των άλλων νοητικών λειτουργιών, του λόγου, της συγκέντρωσης, της συμπεριφοράς. Κυρίως όμως έκπτωση της μνήμης και των άλλων πνευματικών λειτουργιών παρατηρείται στους ασθενείς με άνοια και υπάρχουν τεχνικές νοητικής ενδυνάμωσης που έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα αποτελεσματικές στους ασθενείς αυτούς. Οι τεχνικές αυτές στόχο έχουν κατά κύριο λόγο τη σταθεροποίηση και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και τη βελτίωση για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Μελέτες έχουν δείξει ότι η συμμετοχή ασθενών με νόσο Alzheimer σε προγράμματα άσκησης των νοητικών λειτουργιών έχουν αποτέλεσμα νοητική βελτίωση αλλά και βελτίωση στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων (Wilson et al, 2009).

Η νοητική ενδυνάμωση στοχεύει στη βελτίωση ή και στη σταθεροποίηση της γνωστικής κατάστασης του ασθενούς. Περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων, όπως τακτικές εκμάθησης και επανεκμάθησης πληροφοριών (ονόματα προσώπων, ονόματα αντικειμένων), προσανατολισμό στην επικαιρότητα, εκπαίδευση στη χρήση μνημονικών βοηθημάτων (π.χ. σημειωματάριο, ημερολόγιο) κ.λπ. Για την πραγματοποίηση των ασκήσεων αυτών χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, χαρτί και μολύβι, ζωγραφική κ.ά. Πλέον υπάρχει μεγάλος αριθμός μελετών που επιβεβαιώνει ότι, χάρη στην πλούσια περιβαλλοντική διέγερση που προσφέρουν τα προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης, μπορεί να επιτευχθεί επαναδραστηριοποίηση των εκφυλισμένων κυττάρων του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα τη βελτίωση τόσο των γνωστικών λειτουργιών του ασθενούς όσο και της ποιότητας ζωής τους. Προγράμματα νοητικών ασκήσεων για ασθενείς με άνοια προσφέρονται αποκλειστικά σε δομές όπως είναι τα Κέντρα Ημέρας για ανοϊκούς ασθενείς που λειτουργούν με την ευθύνη των εταιρειών Alzheimer, μη κερδοσκοπικών οργανώσεων που υπάρχουν σε περίπου 20 πόλεις της Ελλάδας. Εκεί οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε καθημερινή βάση σε πρόγραμμα ασκήσεων που στόχο έχει την κοινωνικοποίηση και τη διατήρηση της αυτονομίας τους για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα. Ομάδα επαγγελματιών υγείας, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, νοσηλευτών, αλλά και γιατρών θέτει στόχους, οργανώνει και πραγματοποιεί ομαδικά και ατομικά προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης.

Πηγή: enet.gr