Οι ιδιότητες των αρωματικών φυτών - βοτάνων. Σ-Ω

*ΣΑΜΠΟΥΚΟΣ ή φροξυλάνθη: Φυλλοβόλος θάμνος με μικρά λευκά άνθη. Υπάρχει αυτοφυής και καλλιεργημένος σχεδόν παντού, ιδιαίτερα στα ορεινά χωριά του νότου και στα πεδινά του βορρά. Τα φύλλα μαζεύονται όλο το καλοκαίρι, ενώ τα άνθη στις αρχές του καλοκαιριού. Είναι φαρμακευτικό φυτό.

ΣΑΛΒΙΑ ή φασκομηλιά ή αλισφακιά: Υπάρχουν διάφορα είδη: η ερυδρανθής, η λιβαδική, η μηλοφόρος, η τρίλοβη και η φαρμακευτική. Στις δύο πρώτες περιπτώσεις πρόκειται για πολυετή πόα, ενώ στις τρεις τελευταίες για μικρό αειθαλή θάμνο. Ανάλογα με το είδος, έχει ύψος από 30 μέχρι 100 εκ. Τα άνθη πάλι, ανάλογα με το είδος, μπορεί να είναι ασπροκόκκινα, κυανοϊώδη, κοκκινοϊώδη ή ιώδη. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές δροσερές περιοχές και σε χωράφια ασβεστούχα, μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται στο σπορείο ή απευθείας στο χωράφι, με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η σπορά και η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 50-60 επί 60-80 εκ. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι τον Αύγουστο. Το υπέργειο τμήμα συλλέγεται από Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

ΣΕΛΙΝΟ:
Διετής πόα, ύψους 30-80 εκ. και άνθη μικρά άσπρα. Αυτοφύεται σε έλη και αλμυρά εδάφη σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, ενώ καλλιεργείται σχεδόν παντού. Ευδοκιμεί σε πεδινές περιοχές και σε χωράφια μέτρια-πλούσια, ποτιστικά, στραγγερά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο ή απευθείας στο χωράφι. Η σπορά ή η μεταφύτευση γίνεται την άνοιξη ή το φθινόπωρο σε αποστάσεις 30-40 επί 50-60 εκ. Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο. Ως εδώδιμο συλλέγεται το υπέργειο τμήμα όλο το χρόνο, ενώ τα σπέρματα όταν ωριμάσουν καλά. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό, εδώδιμο και μελισσοτροφικό.

ΣΙΝΑΠΙ: Μονοετές φυτό, ύψους 40-100 εκ. και άνθη κίτρινα. Ευδοκιμεί σε πεδινές περιοχές και σε χωράφια φτωχά-μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται απευθείας στο χωράφι το Νοέμβριο-Φεβρουάριο σε γραμμές που απέχουν 50-60 εκ. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι τον Αύγουστο. Τα σπέρματα, από τα οποία παρασκευάζεται η μουστάρδα, συλλέγονται όταν ξηραθούν καλά και πάρουν το κίτρινο χρώμα. Είναι φυτό εδώδιμο, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

ΣΚΟΡΔΟ: Το ύψος του φτάνει τα 60 εκ. Τα άνθη του έχουν χρώμα άσπρο ή μοβ. Φυτρώνει σχεδόν σε όλα τα μέρη του κόσμου. Αγαπάει τα σχετικά ξερά και ηλιόλουστα σημεία και τα καλά αλλά όχι υπερβολικά καλλιεργημένα εδάφη. Πολλαπλασιάζεται με βολβούς. Φυτεύουμε τις σκελίδες με την κορυφή προς τα πάνω και σε βάθος 5 εκ. Πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση 20-25 εκ. η μια από την άλλη, με 30 εκ. ανάμεσα στις σειρές. Πρέπει να φυτεύεται προς το τέλος του φθινοπώρου, ώστε να είναι έτοιμη η σοδειά στις αρχές του επόμενου χρόνου. Μπορεί να φυτευτεί και την άνοιξη για μια σοδειά πιο αργά μέσα στο χρόνο. Μπορούμε να το φυτέψουμε μόνο του, αλλά είναι καλύτερα να το φυτέψουμε μαζί με άλλα φυτά. Καθώς το φυτό ωριμάζει, το κοτσάνι, τα φύλλα και οι ρίζες εξασθενούν και τότε είναι έτοιμο να κοπεί. Αυτό πρέπει να γίνεται όταν ο καιρός είναι καλός. Το σκόρδο έχει πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες.

ΣΠΑΡΤΟ: Μεγάλος θάμνος, ύψους 2-5 μ., με άνθη κίτρινα. Αυτοφύεται σε δασώδη μέρη, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ενώ καλλιεργείται ως καλλωπιστικό στους κήπους και στα πρανή των δρόμων. Ευδοκιμεί σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας και σε χωράφια ασβεστούχα, φτωχά-πλούσια, ξηρικά ή ποτιστικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 1-1,20 επί 1,20-1,50 μ. Ανθίζει από το Μάιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Τα άνθη του συλλέγονται τις πρωινές ώρες. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό, μελισσοτροφικό και κλωστικό.

*ΣΠΛΩΝΟΣ ή φλώμος: Φυτό μεγάλο, πολυετές ή διετές, ύψους 1-2 μ. και άνθη μεγάλα κίτρινα. Ολόκληρο το φυτό μαζεύεται την άνοιξη, λίγο πριν ανθίσει, ενώ τα άνθη μόνο την άνοιξη ή το καλοκαίρι. Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες.

*ΣΤΑΥΡΑΓΚΑΘΟ ή αχινάγκαθο: Φυτό πολυετές. Φυτρώνει σε μέρη πεδινά, χέρσα χωράφια και λόφους στη νότια Ελλάδα. Το μαζεύουμε την άνοιξη, όταν βγάζει το βλαστό του. Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες.

ΣΥΡΙΓΓΑ ή πασχαλιά: Θάμνος ή δέντρο φυλλοβόλο, ύψους 1-6 μ., με άνθη μπλε, ιώδη ή άσπρα. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό σε κήπους και πάρκα σε όλη την Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε πεδινές, αλλά και ημιορεινές περιοχές και σε χωράφια κυρίως ποτιστικά, μέτριας γονιμότητας-πλούσια. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο, με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 2 επί 3 μ. Ανθίζει τους μήνες Απρίλιο, Μάιο. Τα άνθη συλλέγονται όταν ανοίξουν. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό, μελισσοτροφικό και καλλωπιστικό.

ΤΑΝΑΚΗΤΟ ή αθανασία: Πολυετής πόα, ύψους 60-120 εκ., με άνθη κίτρινα. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές δροσερές περιοχές και σε χωράφια ξηρικά υγρά ή ποτιστικά μέτριας γονιμότητας. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 50-60 επί 70-80 εκ. Ανθίζει από τον Ιούλιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Το υπέργειο τμήμα του συλλέγεται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

*ΤΕΥΚΡΙΟ ή αμάραντο ή στομαχοβότανο: Πολυετές φυτό, ύψους 10-30 εκ., με άνθη άσπρα. Αυτοφύεται σε άγονα ή πετρώδη μέρη σε όλη την Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές δροσερές περιοχές και σε χωράφια φτωχά-μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 30-40 επί 50-60 εκ. Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Το υπέργειο τμήμα του συλλέγεται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

ΤΙΛΙΟ ή φλαμουριά ή σφεντάμι: Είναι φυλλοβόλο δέντρο, ύψους 15-25 μ., με άνθη κιτρινόασπρα. Αυτοφύεται σε δάση κοντά σε υγρά μέρη, κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές και πεδινές δροσερές περιοχές και σε χωράφια μέτριας γονιμότητας-πλούσια, ποτιστικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο αμέσως μετά τη συλλογή του, με παραφυάδες και με φυτά που αναπτύσσονται κάτω από μεγάλα δέντρα. Η φύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 6-8 μ. Ανθίζει τους μήνες Ιούνιο-Ιούλιο. Τα άνθη μαζί ή χωρίς τα παράνθια φύλλα συλλέγονται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΑ: Φυλλοβόλος θάμνος, ύψους 1-2 μ., με άνθη ρόδινα. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές περιοχές και σε χωράφια μέσης σύστασης-πλούσια, ποτιστικά, στραγγερά. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις περίπου 1,20 επί 2 μ. Ανθίζει Απρίλιο με Μάιο. Τα τριαντάφυλλα συλλέγονται λίγο πριν ανοίξουν τις πρωινές ώρες. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

ΤΣΑΙ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ: Πολυετής πόα, με άνθη έντονα κίτρινα. Αυτοφύεται σε βραχώδη μέρη και σε υψόμετρο πάνω από 1000 μ. Ευδοκιμεί σε ορεινές περιοχές και σε χωράφια ασβεστούχα, πετρώδη, μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 40-50 επί 50-60 εκ. Ανθίζει τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο. Το υπέργειο τμήμα συλλέγεται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.

*ΥΠΕΡΙΚΟ ή βάλσαμο: Πολυετής πόα, ύψους 30-40 εκ. και άνθη κιτρινόχρυσα. Αυτοφύεται σε χέρσα και καλλιεργημένα μέρη σε όλη την Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε πεδινές και ημιορεινές περιοχές και σε χωράφια φτωχά-μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπορ που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 40-50 επί 50-60 εκ. Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Το υπέργειο τμήμα συλλέγεται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό φαρμακευτικό.

ΥΣΣΩΠΟΣ: Πολυετές φυτό, ύψους 40-60 εκ. και άνθη μπλε, ιώδη ή ροζ. Δεν αυτοφύεται στη χώρα μας αλλά καλλιεργείται μόνο για πειραματικούς σκοπούς και σε γλάστρες. Ευδοκιμεί σε ημιορεινές δροσερές περιοχές και σε χωράφια ασβεστούχα, μέτριας γονιμότητας-πλούσια, ξηρικά ή ποτιστικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 40-50 επί 60-80 εκ. Ανθίζει από τον Ιούνιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Το υπέργειο τμήμα συλλέγεται σε πλήρη άνθηση. Είναι φυτό φαρμακευτικό, αρωματικό, αρτυματικό και μελισσοτροφικό.

ΦΙΛΑΔΕΛΦΟΣ: Φυλλοβόλος θάμνος, ύψους 1-3 μ. και άνθη άσπρα ή ασπροκίτρινα. Καλλιεργείται σε κήπους και σε πάρκα σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Ευδοκιμεί σε πεδινές και ημιορεινές περιοχές και σε χωράφια φτωχά-μέσης γονιμότητας, ποτιστικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται σε σπορείο, με μοσχεύματα και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 1,5 επί 2 μ. Ανθίζει Μάιο με Ιούνιο. Τα άνθη συλλέγονται όταν ανοίξουν. Είναι φυτό αρωματικό και καλλωπιστικό.

*ΧΑΜΟΛΕΥΚΑ: Φυτό με ρίζωμα πολυετές, ύψους 10-20 εκ. και άνθη μικρά κίτρινα σαν μαργαρίτες. Φυτρώνει σχεδόν σε ολόκληρη την Ελλάδα σε τοποθεσίες ορεινές. Προτιμάει τα υγρά αλλά και ηλιόλουστα μέρη. Ανθίζει νωρίς την άνοιξη. Μαζεύουμε τα άνθη του στο τέλος του χειμώνα ή τα φύλλα αργότερα. Είναι φυτό φαρμακευτικό.

ΧΑΜΟΜΗΛΙ: Μονοετές φυτό, ύψους 10-35 εκ. και άνθη ασπροκίτρινα. Αυτοφύεται σε χέρσα και καλλιεργημένα μέρη σε όλη την Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε περιοχές με ήπιο κλίμα και σε χωράφια φτωχά-μέτριας γονιμότητας, ξηρικά. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο που σπέρνεται απευθείας στο χωράφι στα πεταχτά ή σε γραμμές που απέχουν 40-50 εκ. Ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο. Τα άνθη συλλέγονται όταν ανοίξουν καλά. Είναι φυτό αρωματικό, φαρμακευτικό και μελισσοτροφικό.
*ΧΡΥΣΟΧΟΡΤΟ: Πολυετής πόα χωρίς βλαστό και άνθη. Έχει φύλλα στενόμακρα και ύψος 10-15 εκ. Αυτοφύεται σε βράχους και ερείπια κτισμάτων σε όλη την Ελλάδα. Ευδοκιμεί σε πετρώδεις ή βραχώδεις τοποθεσίες από τα χαμηλά μέχρι τα υποαλπικά υψόμετρα. Πολλαπλασιάζεται με σπόρια που στην αυτοφυή κατάσταση διασκορπίζονται μόνα τους και με παραφυάδες. Η μεταφύτευση γίνεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη σε αποστάσεις 30-40 επί 50-60 εκ. Είναι φυτό φαρμακευτικό.

πηγή:Rc-Cafe